Boyun Şişliği Nedir?
Boyun bölgesinde lenf bezlerinin, tükürük bezlerinin veya diğer dokuların anormal şekilde büyümesi veya genişlemesi sonucu ortaya çıkan durumdur. Şişlikler tek taraflı, çift taraflı, ağrılı veya ağrısız olabilir.
Boyun Şişliğinin Yaygın Nedenleri
- Enfeksiyonlar: Boğaz enfeksiyonları, tonsilit, farenjit, grip, soğuk algınlığı, mononükleoz, tüberküloz, HIV gibi viral veya bakteriyel enfeksiyonlar lenf bezlerinin şişmesine neden olur
- Lenf Bezlerinin Büyümesi (Lenfadenopati): Enfeksiyonlara, otoimmün hastalıklara veya kansere bağlı gelişebilir
- Tiroid Bezi Problemleri: Guatr, tiroidit (tiroid iltihabı), tiroid nodülleri
- Tükürük Bezi Hastalıkları: Kabakulak, tükürük bezi taşları, tükürük bezi enfeksiyonları
- Diş ve Diş Eti Problemleri: Apse, diş enfeksiyonları
- Travma veya Yaralanmalar: Boyun bölgesine alınan darbeler
- Kistik Yapılar: Boyun kistleri, tiroglossal kist, brankial kist
- İyi Huylu Tümörler: Lipom, hemanjiom, nörom
- Kanserler: Lenfoma, tiroid kanseri, tükürük bezi kanseri, baş-boyun kanserleri, metastazlar
- Otoimmün Hastalıklar: Romatoid artrit, lupus, sarkoidoz
- İlaç Yan Etkileri: Bazı ilaçlar lenf bezlerinde şişmeye neden olabilir
Boyun Şişliğinin Eşlik Edebileceği Diğer Belirtiler
- Ateş
- Boğaz ağrısı
- Yutma güçlüğü
- Ses kısıklığı
- Nefes darlığı
- Kilo kaybı
- Gece terlemeleri
- Ciltte kızarıklık veya renk değişikliği
Boyun Şişliği Nasıl Geçer?
Evde Uygulanabilecek Yöntemler:
- Sıcak kompres uygulama: Enfeksiyona bağlı şişliklerde rahatlama sağlayabilir
- Dinlenme: Vücudun enfeksiyonla savaşmasına yardımcı olur
- Bol sıvı tüketimi: Özellikle enfeksiyon durumlarında önemlidir
- Yumuşak gıdalarla beslenme: Yutma güçlüğü varsa faydalı olabilir
- Tuzlu su ile gargara: Boğaz enfeksiyonlarına bağlı şişliklerde rahatlama sağlar
Tıbbi Tedaviler:
- Antibiyotikler: Bakteriyel enfeksiyonlar için
- Antiviral ilaçlar: Viral enfeksiyonlar için
- Ağrı kesici ve ateş düşürücüler: Semptomatik rahatlama için
- Anti-inflamatuar ilaçlar: Enflamasyonu azaltmak için
- Kortikosteroidler: Şiddetli enflamasyon durumlarında
- Kemoterapi/Radyoterapi: Kanser vakalarında
- Cerrahi müdahale: Kist, apse veya tümör çıkarılması için
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- Şişlik 2-3 haftadan uzun süredir devam ediyorsa
- Şişlik giderek büyüyorsa
- Ateş, gece terlemeleri, açıklanamayan kilo kaybı varsa
- Yutma veya nefes almada güçlük varsa
- Ses kısıklığı 3 haftadan uzun sürüyorsa
- Şişlik sert, hareket etmeyen ve ağrısızsa
- Ciltte renk değişikliği veya ülserasyon varsa
Tanı Yöntemleri
- Fizik muayene
- Kan testleri
- Ultrasonografi
- Bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans (MR)
- İnce iğne aspirasyon biyopsisi
- Lenf bezi biyopsisi
Önemli Uyarı
Boyun şişlikleri basit bir enfeksiyondan ciddi bir kansere kadar değişen nedenlere bağlı olabilir. Kendi kendine geçmesini beklemek yerine, özellikle uzun süreli şişliklerde mutlaka bir doktora başvurulmalıdır. Erken teşhis ve tedavi birçok durumda hayat kurtarıcı olabilmektedir.
|