Boyun kireçlenmesi, boynun başı gövdeye bağlayan ve içindeki omurlardan hayati sinirlerin geçtiği bir bölgedir. Bu rahatsızlık, kişinin yaşam kalitesini düşüren, iş gücü kaybına neden olan ve vücutta sinirsel ve damarsal sorunlara yol açan önemli bir sağlık problemidir. Hareketli iki kemiğin bağlantı noktası olan eklemler, kıkırdak doku, eklem sıvısı ve eklem kapsülü gibi bileşenlerden oluşur. Zamanla, çeşitli nedenlerden dolayı bu yapılar bozulur ve kemik çıkıntıları oluşur. Bu durum eklem kireçlenmesi olarak adlandırılır. Boyun kireçlenmesi, boyundaki omurların arasındaki disklerin hasar görmesi veya yıpranması sonucunda oluşur. Bu durumda omurilik kanalı ve içinden geçen sinirler sıkışarak sinirler üzerinde baskı yapar.

Boyun kireçlenmesi genellikle ilerleyen yaşla birlikte artış gösteren bir sorundur ve daha çok 40-50 yaşlarındaki kişilerde görülür. İlerleyen yaş dışında, fazla kilo, aynı pozisyonda uzun süre kalma, omurga eğrilikleri ve monoton iş yaşamı gibi faktörler boyun kireçlenmesi açısından risk faktörleridir. Ailede bu rahatsızlığın bulunması, stres, travmalar da boyun kireçlenmesinin oluşmasında etkili olabilir.

Boyun kireçlenmesi etkilerini daha çok sabahları hissedilen ağrılarla gösterir. Gün boyu yapılan hareketler sayesinde boyun kasları daha fazla çalışır ve ağrılarda hafifleme olur. Ancak uzun süre uygun olmayan bir pozisyonda kalma veya uzun süre çalışma gibi etkenler ağrıların artmasına neden olabilir. Zamanla ağrılar sırta ve kollara kadar yayılabilir.

Boyun kireçlenmesi belirtileri olan hastaların öncelikle öyküsü alınır. Daha sonra kas gücünü ve reflekslerini kontrol edebilmek için fiziksel muayene yapılır. Çekilen röntgenle omurların dizilimi, kemik çıkıntılarının varlığı değerlendirilir. Bilgisayarlı tomografi sayesinde omurlar arasındaki faset eklemler ve omurilik kanalındaki taşmalar incelenir. MR tetkiki ile diskler ve omurilik değerlendirilerek, dokulardaki sıkışma tespit edilir. Bu tetkikler sonucunda hastaya kesin olarak boyun kireçlenmesi teşhisi konulabilir.

Boyun kireçlenmesi tanısı konmuş hastalarda öncelikle konservatif tedaviler yani ameliyatsız yöntemler uygulanır. Hastaların ağrıları hafifletilmeye çalışılır. İlaç tedavisi ile yaşam standardını bozan ağrılar tedavi edilir ve kireçlenme nedeniyle oluşan kas spazmları çözülür. Kısa süreli boyun korsesi kullanımı ile kaslar dinlendirilerek ağrılar hafifletilmeye çalışılır. Fizik tedavi ile kaslar ve bağlar güçlendirilir, ağrılar azaltılır ve daha sağlam bir omurga elde edilebilir. Fizik tedavi uygulamalarında sıcak ve soğuk uygulamalar veya elektrik akımı sayesinde kaslar uyarılarak ağrılar hafifletilmeye çalışılır. Ağrıların azalmasından sonra hastaya egzersiz programı verilir. Bu egzersizlerle boyun kaslarının kuvvetlenmesi ve duruş düzgünlüğü sağlanmaya çalışılır.

Ayrıca hastalarda kas gevşetici ilaçlar, ağrı kesiciler, damar açıcılar, B ve D vitaminleri, sinir köklerine yapılan enjeksiyonlar kullanılabilir. Cerrahi uygulamalar ise en son tercih edilen tedavi yöntemidir. Diğer tedaviler etkisiz kaldığında, ileri derecede omurga kireçlenmesinde, omurilik ve sinir sıkışması olduğunda cerrahi tedavi uygulanabilir. Bu tedavide dokular temizlenerek, omurlardaki kemik çıkıntıları alınır. Omurların hareket etmesi için aralarına disk protezi yerleştirilir veya iki omur birbirine tutturulur. Bu tedavilerde hastaların yaşı, hastalığın şiddeti ve yeri dikkate alınır. Hastaların uygun yastık kullanması, uzun süre araç kullanmaması, yüz üstü yatmaması ve uzun süre aynı pozisyonda kalmaması gibi tedbirlere de dikkat edilmelidir.